40 NĂM LÀM THAY ĐỔI SỐ PHẬN MỘT QUỐC GIA
40 năm, một quãng thời gian không quá dài cũng không quá ngắn, chỉ trong vòng một đời người, nhưng lại có thể làm thay đổi số phận một quốc gia. Một số quốc gia hoang tàn bỗng vùng lên, lọt vào hàng cường quốc. Một số quốc gia khác đang là cường quốc lại bỗng rơi vào số phận lầm than.
Nếu vào những năm 1850, Nhật Bản còn đang thực hiện chế độ “bế quan tỏa cảng” dưới thời Mạc phủ Togukawa, rồi phải ký một hiệp ước bất bình đẳng với Mỹ thì chỉ 40 năm sau, Nhật đã trở thành một đế quốc hùng mạnh nhất châu Á, chiếm đóng nhiều thuộc địa, đánh tan đội quân của Nga hoàng tại Siberia, bằng sự lãnh đạo tài ba của thiên hoàng, Minh Trị, và nhà tư tưởng lớn Fukuzawa Yukichi. Một lần nữa, sau năm 1945, Nhật lại trở nên tan hoang sau thế chiến thứ II. Thế nhưng 40 năm sau, vào những năm 1985, Nhật lại trở thành một cường quốc thế giới mà nền kinh tế chỉ đứng sau Mỹ.
Hàn Quốc sau năm 1953 chỉ còn lại một đống đổ nát sau cuộc xâm lăng của Bắc Triều Tiên. Thế nhưng, 40 năm sau, cái tên Hàn Quốc lại rực sáng, lấp lánh vào hàng ngũ các cường quốc thế giới. Những cái tên như Samsung, LG, Hyundai,… như một huyền thoại và đã đi vào lịch sử kinh tế thế giới.
Nếu trong những năm 1970, vô số các rối ren cho Đài Loan như mất quyền phủ quyết tại Liên Hiệp Quốc, các cuộc trấn áp dân chủ và dân tộc khiến hàng chục ngàn người phải chết hay bị giam cầm nhưng 40 năm sau, 2010, Đài Loan đã trở thành một quốc gia văn minh. Mặc dù phải chịu vô số các cấm vận, cô lập và bất bình đẳng từ phía đại lục nhưng Đài Loan vẫn là một trong những nơi phát triền kỹ thuật mạnh mẽ nhất. Rất nhiều nghiên cứu sinh Việt Nam sang Đài Loan để học tập.
Cái tên Singapore thì không cần phải nhắc đến nhiều. Nếu như trong những năm 1960, những rắc rối về chính trị với liên bang Malaysia, dẫn đến sự ra đời quốc gia này vào năm 1965. Chưa đầy 40 năm sau, Singapore hoàn toàn lột xác dưới sự lãnh đạo của Lý Quang Diệu. Tuy nhiên, ngày xưa, ông đã từng mơ Singapore được như Sài Gòn lúc bấy giờ (vào những năm 1955 – 1970). Ông đã có những câu phát ngôn mà lịch sử còn ghi lại như một tiếc nuối cho người Việt: “Hy vọng đến một lúc nào đó Singapore sẽ phát triển giống như Sài Gòn” hay những nhận xét của ông trong một quyển hồi ký “Nếu có vị trí số một ở Đông Nam Á thì đó phải là Việt Nam. Bởi so sánh về địa chính trị, tài nguyên, con người,... Việt Nam không thể xếp sau bất kỳ quốc gia nào khác trong khu vực”,…
Bức tường Bá Linh, “nỗi ô nhục của người Đức”, được dựng lên một cách vội vã, chỉ trong vòng 1 đêm vào năm 1961 làm cho nước Đức đã hoang tàn lại càng trở nên hoang tàn hơn sau cuộc chiến tranh thế giới, năm 1945. Thế nhưng, cũng chỉ cần 40 năm, nước Đức đã thống nhất, năm 1990, và là một cường quốc hùng mạnh nhất trong Liên minh Châu Âu.
Israel, quốc gia chỉ được thành lập năm 1948 tại một vùng khô cằn Trung Đông, sau hàng loạt cuộc diệt chủng người Do Thái. Thế mà, chỉ chưa đến 40 năm, Israel đã trở thành một cường quốc về mọi mặt trên bản đồ thế giới.
Vào những năm 1960, Trung Quốc chìm đắm trong máu của cuộc “cách mạng văn hóa” đầy bạo lực và phi nhân. Vài chục triệu người đã phải chết, văn hóa từ ngàn năm xưa bị tiêu hủy gần như hoàn toàn để xây dựng nền “văn hóa mới”. Những gì liên quan đến Nho giáo của Khổng Tử đều bị đốt sạch. Thế mà, 40 năm sau, các “viện Khổng Tử” được dựng lên khắp mọi nơi trên thế giới. Chính sách “mèo nào cũng là mèo miễn là bắt được chuột” từ cuối những năm 1970 đã đưa Trung Quốc lên thành cường quốc thứ hai, cũng chỉ sau 40 năm.
Tuy nhiên, 40 năm có khi lại là một cái giá phải trả cho sự yếu kém lẫn kiêu ngạo của một số quốc gia khác.
Từ những năm 1960, người ta hy vọng Philippines sẽ hóa rồng sau hàng loạt đầu tư vào Manila. Thế nhưng đến những năm 2000, Philippines vẫn không thể phát triển được. Hiện nay, chính sách chống ma túy của tổng thống đã khiến cho gần 10.000 người bị giết chết ngay giữa đường phố, không phải qua xét xử. Số phận đất nước này trở nên khó đoán.
Năm 1945, Bắc Triều Tiên được hình thành, có nền kinh tế vượt trội hơn so với người anh em phía nam. Tài nguyên thiên nhiên của bán đảo này chỉ nằm ở phía bắc. Thế nhưng, 40 năm sau, Bắc Triều Tiên là một đất nước dị biệt và tự cô lập nhất thế giới và đã trải qua các nạn đói khủng khiếp.
Myanmar trước kia là một đất nước Phật giáo hiền hòa và phát triển tốt nhất trong khu vực Đông Nam Á. Từ năm 1962, đất nước này được cai trị bởi chính quyền quân sự, sau một cuộc đảo chính. 40 năm sau, Myanmar đã kiệt quệ hoàn toàn.
Cho đến 1975, Venezuela là một cường quốc hùng mạnh của châu Mỹ Latin, nơi “sản xuất” các hoa hậu cho thế giới, thu hút di dân từ mọi nơi đổ về. Thế nhưng, chỉ 40 năm sau, năm 2015, Venezuela bỗng trở nên điêu tàn cùng nạn đói và cướp bóc khắp mọi nơi.
Số phận các quốc gia khác như Iran, Syria, Cuba, Afghanistan,… cũng tương tự như vậy.
Trong vòng 40 năm cũng đã làm thay đổi số phận của Việt Nam. Nếu năm 1858, phát súng đầu tiên của Pháp nã vào bán đảo Sơn Trà thì 40 năm sau đó, Việt Nam hoàn toàn trở thành thuộc địa của Pháp. Rồi đến 40 năm sau đó nữa, chừng 1940, những tuyệt phẩm bất hủ từ âm nhạc, thi ca, văn chương đến cả khoa học, nghệ thuật bỗng xuất hiện từ những nhân tài kiệt xuất như những vì sao sáng về đêm…
Quả là thật khó đánh giá đất nước Việt Nam sau 40 năm từ những năm 1975 đến nay vì có quá nhiều thông tin trái ngược nhau được tìm thấy.
Có người nói “chưa bao giờ Việt Nam rực rỡ như ngày hôm nay. Nếu không có sự kiện năm 1975 thì không biết Việt Nam như thế nào” nhưng làn sóng di dân người Việt ra nước ngoài mỗi năm lại tăng lên. Hơn 100.000 người Việt định cư nước ngoài mỗi năm (1). Số liệu này đã chưa thống kê được các cô dâu, du học sinh, người lao động bỏ trốn,… ra nước ngoài.
Có người tự hào Việt Nam canh gác hòa bình cho thế giới nhưng lại có báo cáo nói rằng sự đóng góp của Việt Nam cho cộng đồng quốc tế là hạng chót (đồng hạng với Lybia) (2). Ngôn ngữ được dùng thường là nhẹ nhàng để tránh tổn thương. Điều này nghĩa là Việt Nam chỉ xin và nhận viện trợ từ thế giới.
Việt Nam là đất nước nông nghiệp nhưng nông dân rất khó để sinh sống bằng nghề nghiệp của mình. Việt Nam tự hào là quốc gia xuất khẩu gạo hàng thứ hai trên thế giới (chất lượng gạo là hạng xấu nhất) nhưng đến nay phải nhận viện trợ gạo từ Hàn Quốc (3).
Có người nói nền giáo dục Việt Nam được đánh giá hạng 19 thế giới (4) hay “không đâu chăm lo mầm non tốt như Việt Nam” (5) nhưng những hình ảnh trên mạng thì cho thấy một bức tranh hoàn toàn khác. Các vụ bạo hành trong nhà trẻ, học sinh đánh nhau trong trường, thầy xúc phạm trò, trò xúc phạm thầy,… và mới đây là phụ huynh xông vào trường, bắt cô giáo phải quỳ gối trong 40 phút, trong khi hiệu trưởng có vẻ là tiếp tay cho ông phụ huynh đó.
Việt Nam, một đất nước hiền hòa, rừng vàng biển bạc. Có người nói, Việt Nam là nơi đáng sống nhất thế giới. Có người nói dân chủ của Việt Nam gấp hàng vạn lần các nền dân chủ khác. Có người nói dân Việt Nam lạc quan nhất thế giới, hạnh phúc nhất thế giới,...
Thế nhưng,….
----------------------------------
(1): http://vietnamfinance.vn/moi-nam-gan-100-nghin-nguoi-viet-di-cu-ra-nuoc-ngoai-20160722095009241.htm
(2): http://www.bbc.com/vietnamese/vietnam/2014/06/140624_good_country_index_vn_bottom
(3): https://thanhnien.vn/thoi-su/han-quoc-vien-tro-vn-10000-tan-gao-938316.html
(4): http://dantri.com.vn/giao-duc-khuyen-hoc/viet-nam-lot-top-20-quoc-gia-tot-nhat-tren-the-gioi-ve-giao-duc-20170112211234035.htm
(5): https://nld.com.vn/giao-duc-khoa-hoc/khong-dau-cham-lo-mam-non-tot-nhu-nuoc-ta-20140113113738157.htm
Nếu vào những năm 1850, Nhật Bản còn đang thực hiện chế độ “bế quan tỏa cảng” dưới thời Mạc phủ Togukawa, rồi phải ký một hiệp ước bất bình đẳng với Mỹ thì chỉ 40 năm sau, Nhật đã trở thành một đế quốc hùng mạnh nhất châu Á, chiếm đóng nhiều thuộc địa, đánh tan đội quân của Nga hoàng tại Siberia, bằng sự lãnh đạo tài ba của thiên hoàng, Minh Trị, và nhà tư tưởng lớn Fukuzawa Yukichi. Một lần nữa, sau năm 1945, Nhật lại trở nên tan hoang sau thế chiến thứ II. Thế nhưng 40 năm sau, vào những năm 1985, Nhật lại trở thành một cường quốc thế giới mà nền kinh tế chỉ đứng sau Mỹ.
Hàn Quốc sau năm 1953 chỉ còn lại một đống đổ nát sau cuộc xâm lăng của Bắc Triều Tiên. Thế nhưng, 40 năm sau, cái tên Hàn Quốc lại rực sáng, lấp lánh vào hàng ngũ các cường quốc thế giới. Những cái tên như Samsung, LG, Hyundai,… như một huyền thoại và đã đi vào lịch sử kinh tế thế giới.
Nếu trong những năm 1970, vô số các rối ren cho Đài Loan như mất quyền phủ quyết tại Liên Hiệp Quốc, các cuộc trấn áp dân chủ và dân tộc khiến hàng chục ngàn người phải chết hay bị giam cầm nhưng 40 năm sau, 2010, Đài Loan đã trở thành một quốc gia văn minh. Mặc dù phải chịu vô số các cấm vận, cô lập và bất bình đẳng từ phía đại lục nhưng Đài Loan vẫn là một trong những nơi phát triền kỹ thuật mạnh mẽ nhất. Rất nhiều nghiên cứu sinh Việt Nam sang Đài Loan để học tập.
Cái tên Singapore thì không cần phải nhắc đến nhiều. Nếu như trong những năm 1960, những rắc rối về chính trị với liên bang Malaysia, dẫn đến sự ra đời quốc gia này vào năm 1965. Chưa đầy 40 năm sau, Singapore hoàn toàn lột xác dưới sự lãnh đạo của Lý Quang Diệu. Tuy nhiên, ngày xưa, ông đã từng mơ Singapore được như Sài Gòn lúc bấy giờ (vào những năm 1955 – 1970). Ông đã có những câu phát ngôn mà lịch sử còn ghi lại như một tiếc nuối cho người Việt: “Hy vọng đến một lúc nào đó Singapore sẽ phát triển giống như Sài Gòn” hay những nhận xét của ông trong một quyển hồi ký “Nếu có vị trí số một ở Đông Nam Á thì đó phải là Việt Nam. Bởi so sánh về địa chính trị, tài nguyên, con người,... Việt Nam không thể xếp sau bất kỳ quốc gia nào khác trong khu vực”,…
Bức tường Bá Linh, “nỗi ô nhục của người Đức”, được dựng lên một cách vội vã, chỉ trong vòng 1 đêm vào năm 1961 làm cho nước Đức đã hoang tàn lại càng trở nên hoang tàn hơn sau cuộc chiến tranh thế giới, năm 1945. Thế nhưng, cũng chỉ cần 40 năm, nước Đức đã thống nhất, năm 1990, và là một cường quốc hùng mạnh nhất trong Liên minh Châu Âu.
Israel, quốc gia chỉ được thành lập năm 1948 tại một vùng khô cằn Trung Đông, sau hàng loạt cuộc diệt chủng người Do Thái. Thế mà, chỉ chưa đến 40 năm, Israel đã trở thành một cường quốc về mọi mặt trên bản đồ thế giới.
Vào những năm 1960, Trung Quốc chìm đắm trong máu của cuộc “cách mạng văn hóa” đầy bạo lực và phi nhân. Vài chục triệu người đã phải chết, văn hóa từ ngàn năm xưa bị tiêu hủy gần như hoàn toàn để xây dựng nền “văn hóa mới”. Những gì liên quan đến Nho giáo của Khổng Tử đều bị đốt sạch. Thế mà, 40 năm sau, các “viện Khổng Tử” được dựng lên khắp mọi nơi trên thế giới. Chính sách “mèo nào cũng là mèo miễn là bắt được chuột” từ cuối những năm 1970 đã đưa Trung Quốc lên thành cường quốc thứ hai, cũng chỉ sau 40 năm.
Tuy nhiên, 40 năm có khi lại là một cái giá phải trả cho sự yếu kém lẫn kiêu ngạo của một số quốc gia khác.
Từ những năm 1960, người ta hy vọng Philippines sẽ hóa rồng sau hàng loạt đầu tư vào Manila. Thế nhưng đến những năm 2000, Philippines vẫn không thể phát triển được. Hiện nay, chính sách chống ma túy của tổng thống đã khiến cho gần 10.000 người bị giết chết ngay giữa đường phố, không phải qua xét xử. Số phận đất nước này trở nên khó đoán.
Năm 1945, Bắc Triều Tiên được hình thành, có nền kinh tế vượt trội hơn so với người anh em phía nam. Tài nguyên thiên nhiên của bán đảo này chỉ nằm ở phía bắc. Thế nhưng, 40 năm sau, Bắc Triều Tiên là một đất nước dị biệt và tự cô lập nhất thế giới và đã trải qua các nạn đói khủng khiếp.
Myanmar trước kia là một đất nước Phật giáo hiền hòa và phát triển tốt nhất trong khu vực Đông Nam Á. Từ năm 1962, đất nước này được cai trị bởi chính quyền quân sự, sau một cuộc đảo chính. 40 năm sau, Myanmar đã kiệt quệ hoàn toàn.
Cho đến 1975, Venezuela là một cường quốc hùng mạnh của châu Mỹ Latin, nơi “sản xuất” các hoa hậu cho thế giới, thu hút di dân từ mọi nơi đổ về. Thế nhưng, chỉ 40 năm sau, năm 2015, Venezuela bỗng trở nên điêu tàn cùng nạn đói và cướp bóc khắp mọi nơi.
Số phận các quốc gia khác như Iran, Syria, Cuba, Afghanistan,… cũng tương tự như vậy.
Trong vòng 40 năm cũng đã làm thay đổi số phận của Việt Nam. Nếu năm 1858, phát súng đầu tiên của Pháp nã vào bán đảo Sơn Trà thì 40 năm sau đó, Việt Nam hoàn toàn trở thành thuộc địa của Pháp. Rồi đến 40 năm sau đó nữa, chừng 1940, những tuyệt phẩm bất hủ từ âm nhạc, thi ca, văn chương đến cả khoa học, nghệ thuật bỗng xuất hiện từ những nhân tài kiệt xuất như những vì sao sáng về đêm…
Quả là thật khó đánh giá đất nước Việt Nam sau 40 năm từ những năm 1975 đến nay vì có quá nhiều thông tin trái ngược nhau được tìm thấy.
Có người nói “chưa bao giờ Việt Nam rực rỡ như ngày hôm nay. Nếu không có sự kiện năm 1975 thì không biết Việt Nam như thế nào” nhưng làn sóng di dân người Việt ra nước ngoài mỗi năm lại tăng lên. Hơn 100.000 người Việt định cư nước ngoài mỗi năm (1). Số liệu này đã chưa thống kê được các cô dâu, du học sinh, người lao động bỏ trốn,… ra nước ngoài.
Có người tự hào Việt Nam canh gác hòa bình cho thế giới nhưng lại có báo cáo nói rằng sự đóng góp của Việt Nam cho cộng đồng quốc tế là hạng chót (đồng hạng với Lybia) (2). Ngôn ngữ được dùng thường là nhẹ nhàng để tránh tổn thương. Điều này nghĩa là Việt Nam chỉ xin và nhận viện trợ từ thế giới.
Việt Nam là đất nước nông nghiệp nhưng nông dân rất khó để sinh sống bằng nghề nghiệp của mình. Việt Nam tự hào là quốc gia xuất khẩu gạo hàng thứ hai trên thế giới (chất lượng gạo là hạng xấu nhất) nhưng đến nay phải nhận viện trợ gạo từ Hàn Quốc (3).
Có người nói nền giáo dục Việt Nam được đánh giá hạng 19 thế giới (4) hay “không đâu chăm lo mầm non tốt như Việt Nam” (5) nhưng những hình ảnh trên mạng thì cho thấy một bức tranh hoàn toàn khác. Các vụ bạo hành trong nhà trẻ, học sinh đánh nhau trong trường, thầy xúc phạm trò, trò xúc phạm thầy,… và mới đây là phụ huynh xông vào trường, bắt cô giáo phải quỳ gối trong 40 phút, trong khi hiệu trưởng có vẻ là tiếp tay cho ông phụ huynh đó.
Việt Nam, một đất nước hiền hòa, rừng vàng biển bạc. Có người nói, Việt Nam là nơi đáng sống nhất thế giới. Có người nói dân chủ của Việt Nam gấp hàng vạn lần các nền dân chủ khác. Có người nói dân Việt Nam lạc quan nhất thế giới, hạnh phúc nhất thế giới,...
Thế nhưng,….
----------------------------------
(1): http://vietnamfinance.vn/moi-nam-gan-100-nghin-nguoi-viet-di-cu-ra-nuoc-ngoai-20160722095009241.htm
(2): http://www.bbc.com/vietnamese/vietnam/2014/06/140624_good_country_index_vn_bottom
(3): https://thanhnien.vn/thoi-su/han-quoc-vien-tro-vn-10000-tan-gao-938316.html
(4): http://dantri.com.vn/giao-duc-khuyen-hoc/viet-nam-lot-top-20-quoc-gia-tot-nhat-tren-the-gioi-ve-giao-duc-20170112211234035.htm
(5): https://nld.com.vn/giao-duc-khoa-hoc/khong-dau-cham-lo-mam-non-tot-nhu-nuoc-ta-20140113113738157.htm
Nhận xét
Đăng nhận xét