TRÁI ĐẤT HÌNH TRÒN



Magellan được xem là người đầu tiên đi vòng quanh thế giới và cũng là người đầu tiên chứng tỏ được Trái Đất là hình cầu.

Trái Đất có dạng một hình cầu là ý tưởng được đề nghị từ thế kỷ thứ VI TCN bởi PYTHAGORE (580TCN – 495TCN). Sau đó, Eratosthenes tính toán chu vi Trái Đất tương đối chính xác. Đến thế kỷ thứ II, với học thuyết Đia Tâm của PTOLEMY (100 – 178) thì con người đã chấp nhận Trái Đất có dạng khối cầu. Tuy nhiên, để chứng minh điều này bằng thực nghiệm thì phải chờ đến thế kỷ XV khi châu Âu bước vào Thời Đại Khám Phá (thế kỷ XV – XVI, trước thời kỳ Phục Hưng).

Con Đường Tơ Lụa mang vải vóc và hương liệu từ Trung Quốc và Ấn Độ sang châu Âu từ phía đông đầy hiểm trở với nhiều sa mạc và những ngọn núi cao vút cộng thêm là trên đường đi có nhiều người Hồi giáo. Với nhu cầu tìm đường đến châu Á để phát triển kinh tế và để chứng minh Trái Đất hình cầu, CHRISTOPHER COLUMBUS (1450 – 1506) đề nghị vua Tây Ban Nha tìm đường sang Trung Quốc và Ấn Độ theo phía tây, hướng thẳng ra Đại Tây Dương.

Chuyến đi được khởi hành ngày 03/8/1492 từ Tây Ban Nha với 88 thủy thủ trên 3 chiếc tàu buồm. Đến ngày 12/10/1492, đoàn tàu đến được quần đảo Bahamas (Trung Mỹ). Sau đó, đoàn tàu đi tiếp đến Haiti và Cuba. Hiện nay, ngày 12/10 hàng năm, cả châu Mỹ xem là ngày lễ và gọi là ngày Christopher Columbus.

Columbus cứ tưởng là đã tới Ấn Độ nên gọi người dân ở đây là Indians. Đây là nhầm lẫn của lịch sử đến ngày nay. INDIA là nước Ấn Độ trong khi đó INDIAN là thổ dân châu Mỹ. Và từ INDIAN PEOPLE là người dân Ấn Độ hay INDIAN OCEAN để chỉ Ấn Độ Dương.

Sau chuyến đi thành công của Columbus tới “Ấn Độ”, nhiều vương triều châu Âu cũng đã đưa người tìm đến Ấn Độ để tìm thuộc địa như John Cabot đến Bắc Mỹ; Giovanni, João Vaz Corte-Real đến Newfoundland; Samuel de Champlain, người Pháp tìm được Canada; Cabral đến Brazil,…. Tuy nhiên, người ta không tìm thấy hương liệu cũng như vải vóc như đã từng theo Con Đường Tơ Lụa mà chỉ thấy vàng, thuốc lá và cà phê. Ngay sau đó, một người Ý tên là AMERIGO VESPUCCI (1454 – 1512) phát hiện đây không phải là Ấn Độ mà là một vùng đất hoàn toàn mới. Và từ đó về sau người ta gọi vùng đất mới này là tên của ông được Latin hóa: AMERICA.

Nói chung, tất cả chuyến đi đến Ấn Độ đều bị lục địa châu Mỹ chặn lại. Người ta lại tìm đến Ấn Độ theo hướng đông bằng đường biển với cách vòng qua mũi cực nam châu Phi (mũi Hảo Vọng) rồi ra Ấn Đô Dương. VASCO DA GAMA (1460 – 1524), từ năm 1497 đến 1524, đã đến Ấn Độ 3 lần và ông mất tại Gao, nam Ấn Độ. FERDINAND MAGELLAN(1480 – 1521), năm 1505, theo đường này đã đến tận đảo Borneo, Malaysia.

Đến Ấn Độ bằng đường biển về phía đông rất nguy hiểm vì đoàn tàu phải chiến đấu với các thổ dân châu Phi sống ven biển nên sau đó Magellan đề nghị vua Tây Ban Nha tài trợ cho chuyến đi đến Ấn Độ bằng đường biển hướng về phía Tây như Columbus đã làm với ý tưởng mới là cho đoàn tàu chạy về hướng cực nam của châu Mỹ.

Ngày 10/8/1519, đoàn tàu 5 chiếc thuyền buồm và gần 250 thủy thủ dưới sự chỉ huy của Magellan rời thành phố Sevilla, Tây Ban Nha, lên đường xuôi thẳng về hướng tây nam. Mãi hơn 1 năm sau, ngày 28/11/1520, đội tàu chỉ còn 3 chiếc mới vượt qua được mũi cực nam châu Mỹ (eo biển Magellan, Chilê) để đến Thái Bình Dương. Ngày 13/2/1521, đội tàu chạm đến Xích đạo, giữa Thái Bình Dương và ngày 07//4/1521 Magellan đến được CEBU (miền trung Philippines) chỉ còn lại với 150 thủy thủ.

Magellan và các thủy thủ của ông là những người đầu tiên băng ngang Thái Bình Dương. Mặc dù, Thái Bình Dương là vùng biển dữ dội nhất với hoạt động của các siêu bão vào thời kỳ cuối hè khi có sự xáo trộn gió trong lúc chuyển mùa. Tuy nhiên, thời gian mà đoàn tàu đi qua nhằm vào giữa hè ở Nam Bán Cầu và đầu hè ở Bắc Bán Cầu nên biển hết sức êm ả. Do đó, Magellan đặt tên cho biển này là Thái Bình (Pacific Ocean).

Magellan bị giết chết tại Mactan, cách trung tâm Cebu 5km bởi người anh hùng Philippines, LAPU-LAPU, vào ngày 27/4/1521. Ngay sau đó, đội tàu của ông dưới sự chỉ huy mới của ELCANO rời Cebu vào ngày 02/5/1521 tiếp tục về hướng tây để trở về.

Hơn 1 năm sau, ngày 06/9/1522, chỉ còn 1 chiếc tàu về đến Bồ Đào Nha với 17 người còn sót lại và sau đó bị bắt vì BĐN và TBN đang chiến tranh. Cuối cùng, chỉ còn 5 người trốn thoát trở về nơi xuất phát,TBN, để được vinh danh. 232 người đã chết trong chuyến đi vòng quanh thế giới đầu tiên!

Magellan đã không thể đi hết một vòng Trái Đất lần này nhưng với hai lần tìm xứ Ấn Độ. Lần đầu về hướng đông tới Malaysia; lần thứ hai đến được Cebu. Tổng hai lần này, Magellan được xem là người đầu tiên đi vòng quanh thế giới và cũng là người đầu tiên chứng tỏ được Trái Đất là hình cầu.

Tham khảo: Wikipedia

Ghi chú: Bức ảnh là Thánh Giá mà Magellan cắm xuống bãi biển Cebu vào ngày 21/4/1521 khởi đầu cho sự du nhập Công Giáo La Mã vào Philippines. Lúc đó, nơi này là bờ biển. Sau 5 thế kỷ, nó đã cách bờ biển 1km (Vì Thánh Giá cao quá nên phải chụp 2 tấm hình!)

Hình 2 là tượng Lapu-Lapu, người đã giết Magellan, tại Mactan được một họa sĩ vẽ trên một bức họa được trưng bày tại viện Bảo tàng Cebu.



Nhận xét

Bài đăng phổ biến từ blog này

NHỮNG CON ĐƯỜNG THỦ ĐỨC XƯA

1,618: CON SỐ HUYỀN DIỆU

27/01 – NGÀY GIỖ PHẠM DUY

THỦ ĐỨC VÀ TRƯỜNG SƯ PHẠM KỸ THUẬT - NHỮNG NGÀY XƯA

MỘT THOÁNG NHA TRANG

CON NGƯỜI SINH RA ĐỂ SỐNG – CHỨ KHÔNG PHẢI CHUẨN BỊ SỐNG

NẮNG THÁNG TƯ

SÀI GÒN – KHI CHIỀU ĐÃ TẮT MÀ ĐÊM CHƯA VỀ

TÙY BÚT BÊN CHÙA THIÊN MỤ

DÁNG CAO NGUYÊN